ایا می دانید در چه جاهایی از این کره خاکی زبان کرمانجی تکلم می شود؟
- يكشنبه, ۱۰ اسفند ۱۳۹۳، ۰۷:۵۱ ق.ظ
در استان ارومیه
شهرهای خلخال، ارومیه، سلماس، خوی، ماکو، سیهچشمه، صومایبرادوستچالدران، و بازرگان به لهجهء کورمانجی تکلم میکنند
.در استان مازندران
: بخش راغمرز در اطراف ساری، منطقه گلباد- محله در اطراف گلوگاه، اطراف کردکوی، کلاردشت، نور، اطراف علیآباد کتول.در استان گیلان
: شهرهای رودبار، دیلمان، منجیل، لوشان، رحمتآباد، سیاهکل، حومه شهر ماسال.در استان قزوین
: بخش قاقزان در اطراف قزوین، الموت، میانکوه، طارم.در کشور ترکیه
تقریبأ حدود ۹۵% کوردهای آن به لهجهء کرمانجی صحبت میکنند. کلیة استانهای جنوب شرقی ترکیه که از جمله شهرهای آن شامل: دیاربکر، آدییامان، مرعش، ملتیا (مهلهتیا)، اورفا )روها)، قرس (قهرس)، آگری، ارزروم، مووش، بتلیس، سیرت، سنجر، هکاری، شرناخ، جزیره بوهتان، قونیا، انتاپ (ئهنتاپ)، وان، باتمان، ارزنجان، سیواس، مردین، قیسری، الازق(ئهلازق) و همچنین رقم بسیار بالایی از کوردهای ساکن شهر استانبول به لهجة کورمانجی تکلم میکنند.در کشور سوریه
شهرهای قامیشلو، حسکه (حهسهکه)، حلب (حهلهب)، کوبانی، افرین (ئهفرین)، جزیره، دریک(دهریک)، ترپا سپی، آمودا و همچنین کوردهای ساکن شهر دمشق به لهجة کورمانجی تکلم میکنند.در کشور لبنان
کوردهای شهر بیروت و حومه به لهجة کورمانجی تکلم میکنند.در کردستان عراق
شهرهای موصل، آکره، شیخان، دوهوک، زاخو، آمدیا، شنگار و قسمت غربی استان اربیل به لهجة کورمانجی تکلم میکنند.در کشور آذربایجان
شهرهای کلباژار (کهل باژار – Kelbajar)، شوشه (Shusha) ، زنگلی (Zengilan)، لاچین (Lachin)، قبادلی (Kubatli) و خانلیق (Khanliq) که در امتداد نوار غربی کشور میباشند (کردستان سرخ قبلی)، به لهجهء کرمانجی تکلم میکنند. کوردهای این دیار در سال ۱۹۳۷ با خشونت استالین مواجه شدند، تعدادی از آنان قتلعام (که اصطلاحأ ژنوساید سفید کوردها نامیده شده است، (Kurds’ white genocide و تعدادی نیز به منطقهء سیبری تبعید شدند.در کشور ترکمنستان
شهر فیروزه و همچنین مناطق جنوبی شهر عشقآباد و تعداد زیادی از ساکنین خود شهر عشقآباد به لهجة کورمانجی تکلم میکنند. همچنین کوردهای ساکن مناطق جوکتپه (Ciok-Tepe )، کاخکا (Kakhka)، قره قلعه (Kara-Kala) و تجن (Tejen) نیز با لهجة کورمانجی صحبت میکنند.در کشور قزاقستان
نیز مناطق غربی شهر آلماتی (Almaty) ، شهر زامبول [Jamboul (zambyl] و شهر شیمکنت [Tchimkent] [symkent] به لهجة کورمانجی تکلم میکنند. این کوردها در سال ۱۹۳۷ میلادی مورد غضب و خشونت استبدادی نظام سوسیالیستی استالین قرار گرفته و از آذربایجان و ارمنستان، و گرجستان (در زمان جنگ جهانی دوم) به قزاقستان فرستاده شدند. در قسمت جنوبی شهر زامبول یعنی در آنطرف مرز در داخل خاک قرقیزستان کوردهای شهر اوچه (Oche ) نیز به لهجة کورمانجی تکلم میکنند.در کشور روسیه
( منطقة سیبری) ساکنین شهر نووسیبیسکی و حومه به لهجة کورمانجی صحبتمیکنند.در کشور ارمنستان
حدود یک- سوم کوردهای این کشور ساکن ایروان(Erivan)، و بقیه در مناطق آلاگوز (Alaguez)، آرارات(Ararat)، ماسیس(Masis ) و تالیین(Talinn) ساکن هستند که به لهجة کورمانجی تکلم میکنند. این کوردها در سال ۱۹۲۰ از کردستان ترکیه به این دیار کوچ اجباری داده شدند.منبع :تاریخ کرمانج
- ۹۳/۱۲/۱۰